Bankowy tytuł egzekucyjny (BTE) to dokument bankowy stwierdzający istnienie wymagalnego długu, niegdyś wystawiany przez banki.

Na mocy ustawy z dnia 25 września 2015 r. o zmianie ustawy – Prawo bankowe oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r., poz. 1854) zniesiono BTE. Powyższe miało na celu dostosowanie przepisów prawa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 14 kwietnia 2015 r., w którym TK uznał, że uprawnienie banków do wystawiania BTE jest niezgodne z konstytucyjną zasadą równego traktowania. Jednakże, zgodnie z przepisem zawartym w  art. 11 ust. 3 ww. ustawy BTE, któremu nadano klauzulę wykonalności na podstawie poprzednio obowiązujących przepisów zachowuje swoją moc.

Niegdyś BTE po zaopatrzeniu go przez sąd w klauzulę wykonalności, uprawniał banki do wszczęcia egzekucji komorniczej przeciwko dłużnikowi. Zarówno nadanie BTE klauzuli wykonalności, jak również zainicjowanie postępowania egzekucyjnego przeciwko dłużnikowi przerywało bieg przedawnienia roszczenia przysługującego bankowi. W sytuacji, gdy egzekucja komornicza okazywała się bezskuteczna, bank najczęściej, już po umorzeniu postępowania egzekucyjnego, odsprzedawał wierzytelność firmie windykacyjnej lub niestandaryzowanemu sekurytyzacyjnemu funduszowi inwestycyjnemu. Od dnia umorzenia postępowania egzekucyjnego przez komornika, przedawnienie biegło „na nowo”, co oznacza, że upływ terminu przedawnienia, który miał miejsce przed przerwą, uważa się za niebyły.

Przedawnienie roszczenia banku zasadniczo następuje zgodnie z art. 118 k.c. w przypadku, gdy upłynie 3 letni termin (dla roszczeń związanych z działalnością gospodarczą) lub w przypadku umowy rachunku bankowego po upływie lat 2 (art. 731 k.c.).

W dniu 29 czerwca 2016 r. zapadła uchwała Sądu Najwyższego (III CZP 29/16), korzystna dla dłużników, albowiem zwiększająca ich szanse do obrony przed egzekucją z BTE zainicjowaną przez podmiot niebędący bankiem, poprzez powołanie się na przedawnienie roszczenia.

Sąd Najwyższy stanął na stanowisku, że „Nabywca wierzytelności niebędący bankiem nie może powoływać się na przerwę biegu przedawnienia spowodowaną wszczęciem postępowania egzekucyjnego na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego zaopatrzonego w klauzulę wykonalności (art. 123 § 1 pkt 2 KC)”.

Z powyższego wynika, że wszczęcie postępowania egzekucyjnego odnosi skutek w postaci przerwania biegu przedawnienia roszczenia, tylko w stosunku do banku, a więc wierzyciela wskazanego w tytule egzekucyjnym. Co za tym idzie, zainicjowanie egzekucji przez bank, nie przerywa biegu przedawnienia roszczenia w stosunku do nowego wierzyciela (najczęściej firmy windykacyjnej czy funduszu sekurytyzacyjnego). Podmiot, który nabył wierzytelność od banku, dla skutecznego przerwania biegu przedawnienia, musi wytoczyć przeciwko dłużnikowi odrębne powództwo, aby uzyskać nowy tytuł wykonawczy w postępowaniu sądowym.

W związku z powyższym, jeśli podmiot niebędący bankiem zainicjował przeciwko Państwu postępowanie sądowe o zapłatę należności bankowych, powinni Państwo sprawdzić czy roszczenie się nie przedawniło i w razie konieczności podnieść zarzut przedawnienia roszczenia. Celowym byłoby powołanie się na powyższą uchwałę, co może zwiększyć Państwa szanse na uwzględnienie zarzutu przez sąd, a w konsekwencji oddalenie powództwa.